به نقل از «ایسنا»

حکمت سی‌وششم؛ انگیزه‌ سودمندی که گاهی تباهی دارد

تاریخ انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۲۷۱۳۵

ایسنا/قم آرزوها انگیزه حرکت انسان برای هرگونه فعالیت است؛ جوانی که آرزو دارد به مقامات عالیه علمی برسد تلاش و کوشش را در فراگیری علم افزایش می‌دهد، کشاورزی که آرزو دارد مزارع پربار و باغ‌های سرشار از برکات مادی داشته باشد در امر کشاورزی فعالیت می‌کند و مادری که آرزو دارد جوان برومندی در سنین آخر عمر در کنار او باشد در حفظ و تربیت فرزندش می‌کوشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

امام علی (ع) در حکمت ۳۶ نهج‌البلاغه می‌فرماید: «مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ، أَسَاءَ الْعَمَلَ؛ کسی که آرزویش را طولانی کند اعمال بد انجام می‌دهد.»

حجت‌الاسلام شکیبایی در گفت‌وگو با ایسنا به تشریح حکمت ۳۶ نهج‌البلاغه امیرالمومنین (ع) پرداخته که شرح آن زیر آمده است:

شک نیست که آرزوها انگیزه حرکت انسان برای هرگونه فعالیت است؛ جوانی که آرزو دارد به مقامات عالیه علمی برسد تلاش و کوشش را در فراگیری علم افزایش می‌دهد، کشاورزی که آرزو دارد مزارع پربار و باغ‌های سرشار از برکات مادی داشته باشد در امر کشاورزی فعالیت می‌کند و مادری که آرزو دارد جوان برومندی در سنین آخر عمر در کنار او باشد در حفظ و تربیت فرزندش می‌کوشد.

همین معنا در حدیث معروف پیغمبر اکرم آمده است که فرمود: «الاْمَلُ رَحْمَةٌ لِأُمَّتِی وَلَوْ لاَ الاَْمَلُ مَا رَضَعَتْ وَالِدَةٌ وَلَدَهَا وَلاَ غَرَسَ غَارِسٌ شَجَراً؛ آرزو برای امت من مایه رحمت است و اگر امید و آرزو نبود هیچ مادری کودک خود را شیر نمی‌داد و هیچ باغبانی نهالی نمی‌نشاند».

ولی هرگاه آرزو از حد اعتدال خارج شود و انسان به سراغ امور دست نیافتنی و یا غیرضروری و خارج از حد نیاز برود، طبیعی است که باید تمام تلاش و کوشش خود را برای رسیدن به آن بگذارد و همه چیز جز آن را فراموش کند و شب و روز به دنبال آن بدود.

چنین کسی از یک سو آخرت را به کلی به دست فراموشی می‌سپارد و از سوی دیگر برای رسیدن به هدف خود هر وسیله‌ای را مباح می‌شمرد و از سوی سوم در مقابل هر کس خضوع ذلیلانه می‌کند و سرانجام گرفتار «سوء العمل» می‌شود که امام در جمله حکمت‌آمیز بالا به آن اشاره فرمود.

در حالی که اگر دامنه آرزو را کوتاه می‌کرد و به آنچه مورد نیازش بود قناعت می‌نمود، وقت کافی برای رسیدن به وظایف الهی و اندوختن ذخیره‌های آخرت پیدا می‌کرد و از آلوده شدن به حرام در امان می‌ماند و عزت و کرامت خود را بر باد نمی‌داد.

در حدیثی قدسی که در کتاب شریف کافی آمده می‌خوانیم: خداوند به موسی بن عمران فرمود: «یَا مُوسَی لاَ تُطَوِّلْ فِی الدُّنْیَا أَمَلَکَ فَیَقْسُوَ قَلْبُکَ وَالْقَاسِی الْقَلْبِ مِنِّی بَعِیدٌ؛ آرزوهایت را در دنیا طولانی مکن که مایه قساوت قلب تو می‌شود و شخص قسیّ القلب سنگدل از من دور خواهد بود».

روشن است، قساوت و سنگدلی ناشی از فراموش کردن ذکر خدا و یاد مرگ و قیامت است و افرادی که گرفتار آرزوهای دراز هستند هم خدا را فراموش می کنند و هم مرگ و قیامت را.

اولیای خدا به قدری آرزوهایشان کوتاه بود و آماده سفر آخرت بودند که هر لحظه احتمال می‌دادند فرمان رحیل و کوچ کردن از دنیا صادر شود.

در حدیث پرمعنایی از رسول خدا (ص) می‌خوانیم: «وَالَّذِی نَفْسُ مُحَمَّد بِیَدِهِ مَا طَرَفْتُ عَیْنَایَ إِلاَّ ظَنَنْتُ أَنَّ شُفْرَیَّ لاَ یَلْتَقِیَانِ حَتَّی یَقْبِضَ اللَّهُ رُوحِی؛ قسم به آن کسی که جان محمد به دست اوست هرگز پلک های چشم من به هم نخورد مگر این که گمان می‌بردم که پیش از آنکه پلک ها به روی هم بیایند قبض روح شوم.»

منظور از گمان داشتن همان آماده بودن است.

حدیث معروفی است که هم از پیغمبر اکرم (ص) و هم از امیرمومنان علی (ع) نقل شده که فرمودند: خطرناک‌ترین چیزی که بر شما می‌ترسیم پیروی از هوای نفس و آرزوهای دراز است، زیرا پیروی از هوای نفس انسان را از حق باز می‌دارد و آرزوهای دراز موجب نسیان آخرت می‌شود. (أَمَّا اتِّبَاعُ الْهَوَی فَإِنَّهُ یَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ وَأَمَّا طُولُ الاَْمَلِ فَیُنْسِی الاْخِرَةَ.)

قرآن مجید هم می گوید: یکی از دام‌های مهم شیطان همین طول امل است: «وَقالَ لاَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبادِکَ نَصیباً مَفْرُوضاً * وَلاَضِلَّنَّهُمْ وَلاَمَنِّیَنَّهُمْ وَلاَمُرَنَّهُمْ... یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَما یَعِدُهُمُ الشَّیْطانُ إِلاّ غُرُوراً؛ شیطان چنین گفته که از بندگان خود سهم معینی خواهم گرفت، آن‌ها را گمراه می‌کنم و به آرزوها سرگرم می‌سازم و به آن‌ها فرمان می‌دهم... شیطان به آن‌ها وعده‌های دروغین می‌دهد و به آرزوها سرگرم می‌سازد و جز فریب و نیرنگ به آن‌ها فرمان نمی‌دهد.»

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: نهج البلاغه استانی فرهنگی و هنری استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها اخبار اقتصادی خوزستان استانی سیاسی استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی اخبار سیاسی خوزستان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها اخبار اقتصادی خوزستان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۲۷۱۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قدرت نفوذ رسانه در بازتاب اعتراضات آمریکا و اروپا نمایان شد

به گزارش خبرنگار مهر، محمد جلایی امروز دوشنبه در اختتامیه جشنواره در مسیر انتخاب گیلان اظهار کرد: نقش خبرنگاران و اصحاب رسانه در شورانگیزی انتخابات اخیر مجلس و خبرگان رهبری بسیار اثرگذار و ستودنی است.

وی به تبیین نقش محوری رسانه در ابعاد مختلف پرداخت و بیان کرد: رسانه نقش روشنگری و جهت دهی افکار عمومی را بر عهده دارد و این مهم در دنیا به وضوح روشن است.

جلایی با استناد از آیات گوهربار قرآن کریم، نقش رسانه ها را مثبت و سازنده ارزیابی کرد و گفت: حکمت و موعظه حسنه دو محور فعالیت رسانه ها به شمار می روند.

وی با اشاره به اتفاقات اخیر در دانشگاه‌های ایالات متحده و خیابان‌های انگلیس افزود: بازتاب رسانه ای این اتفاقات نشان دهنده قدرت و نفوذ نرم رسانه ها است.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری گیلان با بیان اینکه خرداندیشی در کنار حکمت اهمیت دارد، گفت: رسانه‌ها در جنگ غزه و فلسطین با موعظه حسنه موجب شکل گیری عواطف انسانی شدند.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری گیلان با تاکید بر لزوم توجه به رسانه ها گفت: توجه به اصحاب رسانه و رسانه پردازی جلوی حکومت دیکتاتورها را می گیرد.

کد خبر 6092439